Merkeziyetsiz Finansın (DeFi) Geleceği Nedir?
Herkese merhaba, bu yeni Bitget Akademi makalesine hoş geldiniz.
Merkeziyetsiz finans (DeFi), özellikle kurumlar arasında popüler hale geliyor. Buna iyi bir örnek olarak geçtiğimiz günlerde Huntingdon Valley Bank adlı 151 yıllık bir ABD bankası için 100 milyon dolarlık bir stablecoin kredi kasası onayı alan MakerDAO verilebilir. Açılışta kasanın borç tavanı 100 milyon dolar olacak ve bu miktar, daha sonra 1 milyar dolara yükseltilecek. Bu kurum önemli ve rakamlar da öyle. Bu nedenle, DeFi'nin geleceğini anlamak bizim için önemli görünmekte.
Merkeziyetsiz finansal protokol nedir?
MakerDAO, "merkeziyetsiz merkez bankası" olarak veya yerel kripto anti-Christine Lagarde olarak bilinir. MakerDAO ile ilgili heyecan verici olan şey, tüm aktif üyelerin farklı vizyonlara sahip olması ve bu vizyonların birleşiminin bugün MakerDAO'yu oluşturmasıdır. MakerDAO düzenlenmemiş bankacılık işindedir. DeFi'yi de bu şekilde tanımlayabiliriz. Kastettiğimiz şey, token, özellikle de stablecoin oluşturup piyasaya sürmek ve bunları kredi vermek için kullanmaktır.
Bu yapıldıktan sonra, bu süreçleri optimize etmek gerekir. Bu nedenle birçok DeFi protokolü bu tokenlerin güvenliğini sağlamaya ve maksimum stabilite getirmeye çalışır. Stabilite, genellikle artıları ve eksileri dengeleme meselesidir. Süper stabil olmak tamamen mümkündür, ancak bunun USDC'leri veya genellikle son derece merkezi kuruluşlar tarafından çıkarılan diğer stablecoin’leri tutmak gibi sonuçları vardır. Bazıları daha az stabil olan tokenleri tercih edebilir.
DeFi protokolleri, bu kripto varlıkların verimliliğini artırmayı amaçlamaktadır. Bu yüzden, örneğin ETH'niz varsa, bunu MakerDAO gibi bir DeFi protokolüne yatırabilirsiniz; bu protokol, bir stablecoin olan DAI'yi oluşturacak ve DAI'yi ödünç vermek ve bir getiri elde etmek için dolar fiyatını takip edecektir.
Bu makalede örnek olarak kullandığımız ve anlatmaya devam edeceğimiz MakerDAO, en merkezi olmayan protokollerden biri ve en eskilerinden biridir. Elbette düzinelerce hatta yüzlerce başka örnek de var, bu nedenle her zamanki gibi sizi konuyla ilgili kendi araştırmanızı yapmaya davet ediyoruz.
MakerDAO herkesin forumlarına gelerek bir teklif sunmasına izin verir. Tabii ki, bazı sosyal kurallar mevcuttur, bunların sayesinde birileri gelip karşılığında hiçbir şey olmadan 10 milyon DAI isterse, bu gerçekleştirilmez. Zaman geçtikçe sistem daha da karmaşık hale gelmektedir. 2020'de bu daha da basitti çünkü kasalar yalnızca Ethereum üzerindeydi, ancak şimdi hepsi birbirinden az çok farklı olan birçok kasa ve birçok sistem var. Bu daha karmaşıktır, çok sayıda faaliyet ve çok sayıda mikro yönetim vardır, ancak sadece belirli projelere odaklanmanızı öneririz çünkü herkes bir fark yaratabilir. Basitleştirmek gerekirse, bir fikriniz varsa gönderebilirsiniz ve oylanırsa uygulanır. Her işte olduğu gibi, geliştiricilerin taşıyabileceği yük açısından sınırlamalar vardır, ayrıca çok fazla zaman ve para gerektiren yasal yönleri de dikkate almak gerekir. Yani her şeyi yapmak mümkün değildir, ancak motivasyonunuz varsa, DeFi mükemmel bir fırsat sunmaktadır.
DeFi, geleneksel finansa göre çok daha riskli
Bugünlerde Ethereum'daki önemli basamaklar oluşturan likidasyonların bir etkisi olur mu olmaz mı? Bu, ucu açık bir soru çünkü biz bunu hiç deneyimlemedik. Son olarak, Ethereum'un fiyatı bir saat içinde hiçbir zaman %50'den fazla ya da az değişmediği için oldukça verimli görünmektedir. Yani şimdilik, tahtaya vuralım diyebiliriz. Siyah kuğu olarak bilinen ve tüm kapanma duyurularının yapıldığı büyük COVID-19 haftası olan Mart 2020'den bu yana, birçok protokol yarı yolda havada patladı, ancak bazıları bu sürece dayandı. Merkeziyetsiz finansın sağlam olduğunu ancak sınırlarının olduğunu kanıtlayan örnekler arasında Compound, Aave benzeri bazılarının adını sayabiliriz.
13 Temmuz'da bir ay süren kargaşanın ardından 11’inci Bölüm (Chapter 11) ile iflas başvurusunda bulunduğunu açıklayan ve sonrasında müşteri hesaplarını donduran Celsius Network (CEL) buna iyi bir örnektir. Mahkeme başvuruları, Celsius'un 5,5 milyar dolar borç ve 4,3 milyar dolar ile yaklaşık 1,2 milyar dolar zararda olduğunu göstermektedir. Ayrıca Celsius'un çöküşünün yükünü müşteriler çekecek gibi görünüyor, çünkü dosyalar, yükümlülüklerin çoğunun, 4,7 milyar doların, müşteri varlıklarını temsil ettiğini gösteriyor. Engelli bir Afganistan gazisi olan Mario Foti, “Celsius'ta sahip olduğum miktarı biriktirmek için yıllardır para biriktiriyorum” demiştir. "Bu büyük bir ihmaldir ve bu yüzden geçim kaynaklarını kaybeden insanlara karşı tam bir saygısızlıktır. Adalet sisteminin işini yapması ve zenginlerin yoksullardan çalmaya devam etmesine izin vermemesi için dua ediyorum."
Misyonumuz, dünyaya kripto paraları benimsemesi için ilham olmak. Platformumuzda işlem yaparken yatırımcılara güvenli ve emniyetli bir işlem ortamı sağlamak için Bitget, acil durum sigortasını korumayı ve sürdürmeyi taahhüt eder.
DeFi ileriye doğru dev adımlar attı ve atmaya devam edecek.
Birkaç yıl önce, DeFi'nin bu kadar önemli bir yer edineceğini hayal etmek kolay değildi.
Bugün, bazı süper ilginç projeler var ve DeFi'nin avantajı, yeni üyeler için giriş eşiğinin çok düşük olması. Aslında, etkileşimde bulunmak ve potansiyel olarak daha fazla veya daha az önemli konular üzerinde çalışmak için en sevdiğiniz protokollerin forumlarına ve diğer topluluklarına kaydolmanız yeterlidir. DeFi, 2020 yazında kamuoyunun gözü önünde gerçekten popülerlikte patladı ve kabaca 500 milyon dolarlık TVL'den (akıllı bir sözleşmede kilitli kripto para biriminin toplam değeri) bugün 58 milyar doların üzerine çıktı:
Kaynak: DefiLlama
Bu oldukça büyük bir rakam ve hâlâ büyümeye devam ediyor. Ancak yine de pek çok kişi, bazen çok fazla bilginin yer aldığı ve zaman zaman protokole katılmanın da mümkün olduğu yönetişim forumlarına başvurmayı ihmal etmektedir.
"Zincir içi yönetişim, kripto para blok zincirlerinde yapılan değişiklikleri yönetmeye ve uygulamaya yönelik bir sistemdir. Bu tür bir yönetişimde, değişiklikleri başlatmaya yönelik kurallar blok zincir protokolüne kodlanır. Geliştiriciler kod güncellemeleri yoluyla değişiklik önerir ve her düğüm, önerilen değişikliği kabul veya reddetme konusunda oy kullanır." - Kaynak: investopedia.com
DeFi'nin geleceğini hayal edin
Geçen yıl, eşdeğer risklerde DeFi geleneksel finanstan çok daha fazla getiri sağlıyordu, şimdi ise durum tam tersi. Gelecekte her şeyin tokenize edileceğini ve dolayısıyla hisse senetleri, gayrimenkuller, tahviller, ETF vb... her şeyin bir blok zincirde olacağını hayal edebiliriz, bu nedenle sonuçta Chainlink gibi bir oracle, belirli bilgileri doğrulamak için gerekli olacaktır. Dolayısıyla geleneksel finans oyuncularından DeFi ürünlerine erişmek için büyük bir ilgi var, ancak aynı zamanda geleneksel finans ürünleri için DeFi oyuncularının da büyük bir çekimi söz konusu. Gördüğünüz gibi DeFi'nin geleceği, iyi giden ve kalıcı olan merkezi/merkeziyetsiz evliliklerine bağlıdır denebilir. Bu olmadan sağlam bir temel inşa etmek mümkün olmayacaktır. Bu kurumların, bireylerin aksine, yönetimleri altında milyarlarca varlıkları vardır.
2021 yazında birçok kurum DeFi ile ilgilenmekte idi. Dahası, kripto konularında çalışan "Dijital Varlıklar Başkanı" tipinde kişileri sık sık işe aldıklarını fark ettik. DeFi, bu kurumların milyonlarca dolarlık tahvil oluşturmalarına ve bunları çok yüksek düzeyde güvence altına almalarına olanak tanır ve bazıları, derecelendirme kuruluşları tarafından AAA seviyesinde olarak derecelendirilmiştir. Bu, DeFi kasalarına bu tahvilleri yatırarak kripto para ödünç almalarına olanak tanır. İşin bir de çok karmaşık olan yasal boyutu var çünkü ülkelere ve yasalara göre operasyonların güvenliğinin sağlanması gerekiyor ve bu da özellikle güvenlik temsilcileri aracılığıyla yapılabiliyor. Bazen operasyonlar tamamen zincir dışı da olabilir; çünkü kurumlar, bir kredi havuzuna sahip olabilir ve riski ve ödülü yaymak için, bu kredi havuzundaki payları merkezi olmayan varlıklara tahsis edebilir.
Bununla birlikte, merkeziyetsiz finansın amacı %100 net değildir ve bunu inşa etmek zaman alacaktır. Özellikle merkeziyetsiz kuruluşlar düzeyinde çözülmesi gereken pek çok düzenleyici sorun mevcuttur, çünkü sorumluluk meselesi ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte, bazıları halka açık olmayan ciddi projeler üzerinde çalışan düzinelerce ve düzinelerce ekip var ve düzenlenmiş bankaların merkeziyetsiz varlıklarla iş yapabilmesi, kripto para piyasasına düzenli olarak olumlu sinyaller veriyor ve özellikle DeFi'nin benimsenmesini hızlandırıyor.
Hazır hissediyor musunuz? Şimdi kaydolun ve Bitget ile muhteşem kripto dünyasını keşfedin!
Sorumluluk Reddi: Bu makale yalnızca eğitim amaçlıdır ve yatırım tavsiyesi olarak tasarlanmamıştır. Finansal kararlar alınmadan önce uzmanlara danışılmalıdır.
