ZkSync Era Mainnet Sürümü - Ethereum Ölçeklendirmesi için Kendi Kendine İlan Edilen Son Oyun

Bunun Ethereum'un mevsimi olduğunu söylemek abartı olmaz. Katman-2'lerden gelen sayısız sürüm ve güncellemenin yanı sıra NFT ve DeFi hacimlerinin geniş çaplı büyümeden büyük Şanghay Yükseltmesi ne kadar, Ethereum topluluğu, blok zincirinin hesaba katılması gereken bir güç olduğunu tekrar tekrar kanıtlarcasına, faaliyetlerle dolup taşıyor. Birçok kişinin dikkatini çeken özel bir gelişme, sıfır bilgi kanıtlarıyla güvence altına alınan ilk EVM uyumlu toplama çözümü olan zkSync mainnet'in Mart ayında piyasaya sürülmesidir. Bu sürümün Ethereum için yeni bir benimseme seviyesinin kilidini açması ve yakın gelecekte daha da heyecan verici gelişmelerin önünü açması bekleniyor.

ZkSync Mainnet Nedir ve Nasıl Çalışır?

ZkSync , adından da anlaşılacağı gibi, Ethereum'daki işlemleri işlemek için zk (sıfır bilgi) toplamalarını kullanan bir katman-2'dir. Zk rollup sıfır bilgi kanıtları adı verilen bir tür kriptografik geçerlilik kanıtı kullanarak çok sayıda işlemi tek bir grupta toplayan ve doğruluğunun onaylanması için Ethereum'a gönderen bir ölçeklendirme çözümüdür. Fonlar zincir üzerinde tutulurken, hesaplama ve veri depolama zincir dışında yapılır, bu da yüksek verim sağlarken Ethereum'un güvenliğini de korur.

Ethereum için öne çıkan bir diğer rollup ölçeklendirme çözümü Optimistic rollup'tır. İki tür ve karşılaştırma hakkında daha fazla bilgiyi buradan edinebilirsiniz.

Daha spesifik olarak zkSync, zk-SNARK (Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge) olarak adlandırılan ve kullanıcıların bir şeyin ne olduğunu açıklamadan bir şeyi bildiklerini veya ona sahip olduklarını kanıtlamalarına olanak tanıyarak gizliliği büyük ölçüde artıran özel bir zk rollup türünü uygular. Bu tür bir zk'nın işlemleri önemli ölçüde daha ucuz ve hızlı hale getirdiği ve "güvenlik veya maliyet üzerinde marjinal bir etki olmaksızın sınırsız sayıda işlemi" işleyebilen hiper ölçeklenebilirliğe yol açtığı iddia edilmektedir.

zkSync'in arkasındaki ekip olan Matter Labs, zk'nın blok zincirinin kitlesel olarak benimsenmesi için kilit bir bileşen olacağını öngörüyor, bu nedenle 2019'dan beri zk rollup tabanlı bir blok zincir geliştiriyorlar. 2020 yılında, 86 milyon doları aşan bir TVL'ye sahip olan zkSync Lite (zkSync 1.0 olarak da bilinir) ağını piyasaya sürdüler. Son olarak, 24 Mart 2023'te Matter Labs, 4 yıldır geliştirilmekte olan ve zkEVM'nin başlangıcını işaret eden ayrı bir mainnet olan zkSync Era'yı yayınladı.

ZkSync Era, ağın tüm katılımcıları için özgürlük, kapsayıcılık ve güven sağlamayı amaçlamaktadır. Tamamen açık kaynaklı, çatallanabilir ve merkeziyetsiz şekilde tasarlanmıştır. Topluluk, çekirdek ekibi sorumlu tutmaya ve onları özgürlük hedefine doğru yönlendirmeye teşvik edilmektedir.

zkSync Era'nın Artıları ve Eksileri

Yeni mainnet, Ethereum ölçeklendirmesi için son oyun olduğunu kendi kendine ilan ediyor. Bunun doğru olup olmadığından henüz emin olamıyoruz. Ancak, zkSync Era kimsenin inkar edemeyeceği pek çok avantaj sunuyor:

- Gizlilik: Gizlilik, zkSync için varsayılan moddur. Daha önce de belirtildiği gibi, zk-SNARK, kullanıcıların bir şeye sahip olduklarını, o şeyin ne olduğunu açıklamadan kanıtlamalarına olanak tanıyarak işlemleri son derece gizli hale getirir.

- Güvenlik: zkSync, daha düşük maliyetlerle bile diğer katman-2 çözümlerinden çok daha güvenlidir, çünkü koruyucu nodelar ortalama bir tüketici donanımından çalıştırılabilir ve bu da ağı son derece merkeziyetsiz hale getirir. Toplam hissenin üçte ikisinden fazlası kötü niyetli bir kuruluş tarafından kontrol edilse bile, saldırganın hissesi dondurulacak ve doğrudan istismardan herhangi bir ekonomik fayda elde edemeyeceklerdir. Doğrulayıcıların arızalanması ve çalışmayı durdurması durumunda kullanıcılar fonlarına her zaman erişebilir, çünkü veriler her zaman zincir dışı olarak mevcuttur. Dahası, zkSync köprüsü; Matter Labs ekibi tarafından oluşturulmuştur ve köprü açıklarını azaltmak için yalnızca bir gün gecikmeli para çekme işlemlerine izin vermektedir. Era mainneti de bir yıl içinde yoğun bir şekilde test edilmiş ve üç büyük firma tarafından denetlenmiştir; bu süreç 3,8 milyon dolara mal olmuştur.

- Ölçeklenebilirlik: zkSync verileri zincir dışında işler ve yalnızca son doğrulama için zincir üzerine toplu olarak koyar, böylece işlem hızı ve gas ücreti en aza indirilir. Bu, sistemin kaldırabileceği yükte büyük bir artışa olanak tanıyor, sözde eskisinden 100-200 kat daha fazla. zkSync'in dikkat çeken bir diğer özelliği de kullanıcılara transfer edilen tokenlerdeki işlem ücretlerini ödeme seçeneği sunarak hem geliştiriciler hem de kullanıcılar için çok daha verimli ve kullanışlı hale getirmesidir.

- ETH için artan talep: zkSync, diğer katman-2'lerin çoğu gibi kendi yerel tokenini sunmadığından, ETH için artan bir talep yaratır, çünkü zkSync'teki sağlam faaliyetler tüm Ethereum ekosisteminin faaliyetlerini yönlendirir.

zkSync'in birçok artısı olsa da bazı dezavantajları da vardır. Blok zincir daha yeni tanıtıldığı için bu kaçınılmaz ve Matter Labs'in dediği gibi "Yapılacak daha çok mühendislik çalışması var."

Örneğin, 7 Nisan'da, lansmanın üzerinden bir aydan kısa bir süre geçmişken, bir projenin zkSync'te 1,7 milyon dolar topladığı bildirildi, ancak; transfer fonksiyonundaki bir hata nedeniyle fonlar akıllı sözleşmede sıkışmış durumda . zkSync ekibi hızlı bir şekilde yanıt verdi ve geri alma yapmadan bir çözüm bulmak için söz konusu projeyle birlikte çalıştı. ZkSync'in güncelleme tweetleri ne göre; zkEVM sistemleri yeni ve herkesin alışık olduğu tipik EVM'lerden daha karmaşık gibi görünüyor. Ekibin sorunu çözmek için tekrar hemen harekete geçmesi harika olsa da, zkEVM'nin artan karmaşıklığının benimsenmesi, önünde önemli bir engel oluşturup oluşturmayacağından emin değiliz.

Kesin bir sonuca varmak için henüz her şey çok erken. ZkSync umut verici ancak daha titiz bir şekilde test edilmesi gerekecek. Polygon, Scroll ve Taiko gibi diğer zkEVM çözümleri zkSync'in doğrudan rakiplerinden bazılarıdır. Hangisi galip gelecek? Zaman, cevap olacaktır.

Eğer zkEVM'in Matter Labs, Polygon ve diğer çeşitli kurumlar gibi blok zincirin geleceğinde önemli bir bileşen olma şansına sahip olduğunu düşünüyorsanız, eğrinin önünde kalabilir ve$15.000 ’a varan ödül kazanmak için Bitget'in ZK Bölgesi ne katılabilirsiniz.

Henüz Bitget kullanıcısı değil misiniz? Daha fazla içgörü için bugün kaydolun!

Sorumluluk Reddi: Bu makalede listelenen tüm ürünler ve projeler, onay amaçlı değil ve yalnızca bilgi amaçlıdır. Finansal kararlar alınmadan önce uzmanlara danışılmalıdır.