Blockchain101: Hướng Dẫn Tiền Điện Tử cho Người Mới

Tiền điện tử chắc chắn là một trong những chủ đề thảo luận cũng như chuyên mục đầu tư phổ biến nhất hiện nay. Nhiều người chỉ biết về Bitcoin. Tuy nhiên trong thực tế, tiền điện tử đang có những bước phát triển cực kỳ nhanh chóng. Hiện nay trên thị trường đã có hơn hàng ngàn loại coin để bạn lựa chọn.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ mô tả khái niệm của tiền điện tử một cách rõ ràng hơn để những ai có hứng thú nhưng chưa bao giờ đầu tư tiền điện tử trước đây có thể hiểu được dễ dàng.

Tiền điện tử là gì?

Tiền điện tử là tiền kỹ thuật số phi tập trung. Việc tạo ra và quản lý chúng được thực hiện bởi mật mã. Công nghệ cơ sở của tiền điện tử chính là Blockchain, một công nghệ lưu trữ dữ liệu ngăn chặn những ai muốn thay đổi dữ liệu được lưu trữ trên blockchain.

Không có một máy chủ tập trung để quản lý blockchain. Thay vào đó, chúng được vận hành bởi hàng nghìn máy tính được phân bổ ở mọi nơi. Những giao dịch được xác minh bởi các node trong mạng lưới thông qua mật mã và được ghi lại trên một sổ cái phân tán công khai.

Điều gì làm tiền điện tử trở nên đặc biệt?

Phi tập trung chính là một trong những yếu tố quan trọng của tiền điện tử.

Trong thế giới truyền thống, khi một máy chủ tập trung bị tắt, người dùng sẽ không thể truy cập vào các dịch vụ cung cấp bởi máy chủ, giống như các ứng dụng của Meta, bao gồm Facebook, Instagram và Whatsapp vào ngày 4 tháng 10 năm 2021. Bạn sẽ không thể đăng nhập vào tài khoản Instagram vào ngày hôm đó.

Nhưng trong giới crypto, người dùng có thể gửi và nhận tiền điện tử mà không cần trung gian như các tổ chức tài chính. Khác với tiền pháp định như USD, không có một bên trung gian nào, ví dụ như ngân hàng hay chính phủ để kiểm soát việc phát hành, quản lý tài khoản, xác minh giao dịch tiền điện tử hoặc thay đổi quy tắc mà không cần đạt được sự đồng thuận.

Hệ thống Bitcoin được vận hành bởi hàng nghìn máy tính phân tán toàn cầu. Những người tham gia mạng lưới sẽ chạy các phần mềm kết nối họ với những người khác và chia sẻ thông tin lẫn nhau.

Vì vậy, tiền điện tử có thể hoạt động mọi lúc. Các giao dịch có thể được thực hiện tại bất kỳ đâu, bất cứ thời gian nào và không thể bị gián đoạn. Nếu một máy tính bị tắt, việc đó sẽ không ảnh hưởng đến chức năng của hệ thống Bitcoin. Chúng ta vẫn có thể thực hiện giao dịch trên mạng mà không cần xác minh đến từ bên thứ ba nào.

Khóa riêng tư và công khai là gì?

Khóa mật mã công khai là thứ người dùng sử dụng để gửi và nhận tiền. Để sử dụng hoặc giao dịch Bitcoin, bạn cần có ví để chứa coin, việc này giống như mở một tài khoản ngân hàng vậy. Mọi người đều có thể tạo ví mới bằng cách tạo một cặp khóa riêng tư và công khai. Khóa công khai dùng để mã hóa và khóa riêng tư dùng để giải mã dữ liệu.

Khóa công khai hoạt động như một địa chỉ cho ví để nạp tiền điện tử. Nếu bạn muốn nhận tiền điện tử, bạn phải tiết lộ nó cho người gửi để họ gửi coin cho bạn.

Khóa riêng tư hoạt động như mật khẩu của ví, giúp chứng minh quyền sở hữu của bạn đối với ví đó. Một khóa riêng tư bao gồm rất nhiều chữ và số để không ai có thể đoán ra được. Bạn nên giữ khóa riêng tư của mình bí mật. Nếu không sao lưu khóa và làm mất nó, bạn sẽ không thể truy cập vào ví coin của mình trừ khi nhớ ra được khóa riêng tư.

Bạn cũng có thể tạo ra các chữ kí kỹ thuật số bằng cách ký dữ liệu cùng với khóa riêng tư của mình. Nó giống với việc ký vào một tài liệu ở thế giới thực. Khi thực hiện một giao dịch, sẽ có một thông báo về giao dịch đó, nó cần được ký và thêm vào blockchain

Xác minh độ hợp lệ của chữ ký có thể thực hiện bằng cách so sánh nó với khóa công khai. Theo cách này, quá trình xác minh danh tính được đơn giản hóa bởi người dùng không cần tiết lộ khóa riêng tư để chứng minh quyền sở hữu của họ.

Điểm khác nhau giữa tiền điện tử và token là gì?

Không có quá nhiều điểm khác biệt giữa tiền điện tử và token. Tất cả đều có thể trao đổi và lưu trữ trên blockchain.

Có thể lấy ví dụ như thế này, tiền điện tử giống như tiền. Giá trị của mỗi tờ 100 USD là hoàn toàn như nhau.

Token lại giống với tem hơn, bởi thiết kế của mỗi con tem có thể khác nhau. Điểm khác nhau và đặc biệt đó đôi khi có thể làm cho nó có giá trị hàng triệu USD.

Mua tiền điện tử ở đâu?

Có nhiều cách để mua tiền điện tử, bao gồm:

P2P (peer-to-peer)

Bạn có thể mua Bitcoin trực tiếp từ một người khác hoặc thông qua website tùy sở thích. Coin sẽ được chuyển sau khi bạn chia sẻ khóa công khai của mình cho người gửi.

DEX (Sàn Giao Dịch Phi Tập Trung)

Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là một loại sàn giao dịch tiền điện tử được thiết lập để các giao dịch tiền điện tử ngang hàng trực tiếp có thể diễn ra trực tuyến mà không cần bên trung gian.

CEX (Sàn Giao Dịch Tập Trung)

Sàn giao dịch tập trung (CEX) là một loại sàn giao dịch tiền điện tử được thiết lập bởi một bên thứ ba có nhiệm vụ xác minh giao dịch và quản lý tài khoản. Họ hoạt động như một bên trung gian cho người bán và người mua trên thị trường tiền điện tử.

Đây có thể là lựa chọn đơn giản và thuận tiện nhất cho những người mới tham gia thị trường bởi CEX có thể bảo vệ người dùng trong một thị trường đầy biến động và những sàn này thường có mức độ bảo mật khá tốt cùng với các quy định phòng chống gian lận.