8 năm phát triển không ngừng: Hành trình của Ethereum
TÓM TẮT
Bài viết này cung cấp cái nhìn tổng quan về sự ra đời và phát triển của Ethereum, tập trung vào khả năng phục hồi của nền tảng blockchain này trong hành trình 8 năm đầy ấn tượng.
Nhân dịp thế giới kỷ niệm sinh nhật lần thứ 8 của Ethereum, hãy cùng dành ra một chút thời gian để suy ngẫm về hành trình phi thường của blockchain này. Được tạo ra bởi Vitalik Buterin vào năm 2015, Ethereum đã thay đổi cục diện của lĩnh vực công nghệ blockchain, mang lại sự đổi mới, phi tập trung và hỗ trợ vô số ngành công nghiệp khác.
Sự ra đời của Ethereum
Khởi đầu
Câu chuyện của Ethereum bắt đầu vào cuối năm 2013 khi Vitalik Buterin, một lập trình viên trẻ tuổi và xuất sắc, bắt đầu quan tâm đến tiềm năng của blockchain, một công nghệ vượt ra ngoài giới hạn của Bitcoin. Trong khi Bitcoin là một cuộc cách mạng trong việc tạo ra một loại tiền kỹ thuật số phi tập trung, Buterin đã hình dung ra một nền tảng blockchain có thể hỗ trợ các hợp đồng thông minh có thể lập trình và ứng dụng phi tập trung (Dapps). Những ý tưởng này đã đặt nền móng cho sự ra đời của Ethereum.
Vào đầu năm 2014, Buterin đã chia sẻ whitepaper của mình với tiêu đề "Ethereum: Nền tảng ứng dụng phi tập trung và hợp đồng thông minh thế hệ tiếp theo" với thế giới. Tài liệu nêu rõ tầm nhìn của ông về một nền tảng blockchain đa năng có thể thực hiện các ứng dụng phức tạp và tự động hóa các hợp đồng mà không cần bên trung gian. Ý tưởng này đã được ủng hộ nhiệt tình một cách rộng rãi và nhanh chóng thu hút sự chú ý của cộng đồng công nghệ toàn cầu.
Ethereum Foundation và Crowdfunding
Để hiện thực hóa tầm nhìn của mình, Vitalik Buterin đã đồng sáng lập một tổ chức phi lợi nhuận với tên gọi Ethereum Foundation. Nhiệm vụ chính của tổ chức là hỗ trợ phát triển và quảng bá Ethereum, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và tăng trưởng hướng về cộng đồng.
Với một động thái mang tính đột phá, Ethereum đã tìm kiếm nguồn tài trợ thông qua đợt bán công khai của mình bắt đầu vào tháng 7 năm 2014. Những người tham gia có thể dùng Bitcoin để đổi lấy Ether (ETH), đồng tiền điện tử gốc của Ethereum. Chiến dịch gọi vốn cộng đồng (crowfunding) đã diễn ra cực kỳ thành công, huy động được hơn 30,000 Bitcoin (trị giá khoảng 18 triệu USD vào thời điểm đó), thúc đẩy sự phát triển của Ethereum và đảm bảo tính chất phi tập trung của dự án ngay từ những bước đầu tiên.
Mainnet Ethereum ra mắt
Sau một năm phát triển mạnh mẽ và thử nghiệm nghiêm ngặt, mạng chính (mainnet) của Ethereum cuối cùng đã được ra mắt vào ngày 30/07/2015. Điều này đánh dấu một thời điểm quan trọng trong lịch sử công nghệ blockchain, khi Ethereum trở thành blockchain đầu tiên giới thiệu những khả năng của hợp đồng thông minh trên quy mô lớn. Kể từ đó, ngày 30/07 được xem là “sinh nhật” chính thức của Ethereum.
Việc ra mắt mainnet Ethereum không hề diễn ra suôn sẻ. Trong những ngày đầu tiên, nền tảng này phải đối mặt với các lỗ hổng kỹ thuật và vấn đề bảo mật, đòi hỏi cộng đồng và nhà phát triển thực hiện những hành động mang tính tập thể và nhanh chóng. Một trong những thử thách lớn nhất xảy ra vào tháng 06/2016 khi một dự án mới với tên gọi "The DAO" được tạo ra trên blockchain Ethereum. Mục đích của The DAO là trở thành một quỹ đầu tư mạo hiểm phi tập trung, cho phép nhà đầu tư bỏ phiếu về các đề xuất tài trợ thông qua hợp đồng thông minh. Tuy nhiên, một lỗ hổng nghiêm trọng trong mã của The DAO đã bị khai thác, dẫn đến vụ đánh cắp khoảng 3.6 triệu Ether, trị giá khoảng 50 triệu USD vào thời điểm đó. Vụ tấn công này đã gây ra hậu quả nghiêm trọng vì sự kiện này đặt ra câu hỏi về tính bảo mật và độ tin cậy của các hợp đồng thông minh trên mạng Ethereum. Đáp lại, cộng đồng Ethereum và các nhà phát triển đã cùng nhau quyết định số phận của Ether bị đánh cắp. Một hard fork gây tranh cãi đã được đề xuất, dẫn đến việc tạo ra Ethereum Classic, một blockchain riêng biệt tiếp nối phiên bản Ethereum khi chưa fork.
Bất chấp nhiều trở ngại, thông qua sự cống hiến và kiên trì, Ethereum tiếp tục phát triển và duy trì vị thế blockchain hàng đầu của mình, thể hiện khả năng phục hồi cùng với cam kết cải tiến, cũng như sức mạnh của một hệ thống phi tập trung được điều hành bởi một cộng đồng mạnh mẽ.
Tác động của Ethereum đối với hệ sinh thái phi tập trung
Trong những năm sau khi ra mắt, tác động của Ethereum đối với hệ sinh thái phi tập trung không khác gì một cuộc cách mạng. Các nhà phát triển trên khắp thế giới đã đổ xô đến nền tảng này để xây dựng Dapp và hợp đồng thông minh, đặt nền móng cho những lĩnh vực mới về tài chính, trò chơi, nghệ thuật và quản trị.
Các dự án như Compound, Aave, Uniswap và MakerDAO đã trở thành trụ cột nổi bật của DeFi, tạo điều kiện cho hoạt động vay và mượn tài sản, tạo lập thị trường tự động (AMM) và phát hành stablecoin. Phong trào DeFi nói chung đã chứng kiến sự tăng trưởng theo cấp số nhân, với hàng tỷ USD được khóa trong các giao thức khác nhau, cách mạng hóa phương thức mọi người tương tác với các dịch vụ tài chính và phi tập trung hóa quyền truy cập vào những sản phẩm tài chính.
Blockchain Ethereum cũng trở thành nơi sản sinh ra sự đổi mới, tổ chức vô số sự kiện bán token thông qua các đợt Chào bán coin lần đầu (ICO) và cho phép tạo ra các ứng dụng phi tập trung khác nhau trải rộng trên nhiều ngành công nghiệp. Mặc dù không gian ICO sau đó phải đối mặt với những thách thức về quy định và một số dự án lừa đảo, nhưng thuật ngữ này đã đặt nền móng tuân thủ và quy định nghiêm ngặt hơn cho các hoạt động chào bán token, chào bán token chứng khoán (STO) và các hình thức gây quỹ khác thông qua những cơ chế dựa trên blockchain.
Hơn nữa, Ethereum đã đi đầu trong việc thử nghiệm các mô hình quản trị phi tập trung và các Tổ chức tự trị phi tập trung (DAO). DAO là các tổ chức được quản lý bởi mã và chạy trên blockchain, cho phép các thành viên đưa ra quyết định theo tập thể mà không cần cơ quan trung ương. DAO có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ quản lý các giao thức phi tập trung đến tài trợ cho các sáng kiến cộng đồng.
Bên cạnh đó, tiêu chuẩn ERC-721 của Ethereum đã giới thiệu khái niệm về token không thể rập khuôn (NFT) ra thế giới. Thị trường NFT đã bùng nổ trong những năm gần đây, cho phép các nghệ sĩ, nhạc sĩ, game thủ và người sáng tạo kiếm tiền từ các sáng tạo kỹ thuật số của họ trực tiếp trên blockchain Ethereum. Các nền tảng NFT đáng chú ý như OpenSea và Rarible đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc mua, bán và giao dịch NFT, mở ra cơ hội mới cho người sáng tạo cũng như những nhà sưu tầm.
Ethereum 2.0 và sự tái sinh của một huyền thoại
Cam kết cải tiến liên tục của Ethereum được thể hiện thông qua những hoạt động nâng cấp không ngừng nghỉ. Những bản nâng cấp này, còn được gọi là hard fork, là các sự kiện được lên kế hoạch và phối hợp cẩn thận nhằm ra mắt các tính năng mới, cải thiện bảo mật và giải quyết các thách thức về khả năng mở rộng.
Một trong những nâng cấp quan trọng nhất của Ethereum là quá trình chuyển đổi từ cơ chế đồng thuận Proof-of-Work (PoW) tốn nhiều năng lượng sang cơ chế đồng thuận Proof-of-Stake (PoS) thân thiện với môi trường hơn thông qua Ethereum 2.0. PoS dựa vào nhà xác thực, những người đã khóa một lượng Ether nhất định làm tài sản thế chấp để đề xuất và xác thực các khối mới, thay vì dựa vào hoạt động khai thác tiêu tốn nhiều năng lượng.
Quá trình chuyển đổi này bắt đầu với sự kiện The Merge (Hợp nhất) vào cuối năm 2022, thay đổi cơ chế đồng thuận từ PoW sang PoS. Sau đó là Shanghai Upgrade (Nâng cấp Thượng Hải) vào tháng 04/2023, một phần trong The Merge, cho phép nhà xác thực rút ETH đã stake của mình.
Những nâng cấp mang tính biến đổi và rất được mong đợi này đánh dấu một kỷ nguyên mới cho Ethereum, củng cố vị thế huyền thoại của dự án trong thế giới công nghệ blockchain. Quá trình chuyển đổi của Ethereum từ PoW sang PoS đã mang lại những thay đổi cơ bản về mức tiêu thụ năng lượng, khả năng mở rộng và tokenomic của blockchain. Với PoS, mạng trở nên thân thiện với môi trường hơn, giảm mức tiêu thụ năng lượng tới 99.99%, đồng thời củng cố sự bền vững và tuân thủ quy định.
Về khả năng mở rộng, thiết kế PoW của Ethereum cũng có những hạn chế gây nên tắc nghẽn mạng và phí gas cao. Việc chuyển sang PoS đã đặt nền móng cho các nâng cấp trong tương lai như Sharding (Phân mảnh), giúp cải thiện tốc độ giao dịch và hiệu quả chi phí.
Về tokenomic, việc hợp nhất PoS đã giảm tốc độ phát hành ETH, giảm lạm phát 88.7% so với giai đoạn trước hợp nhất. Chức năng đốt cũng ảnh hưởng đến nguồn cung ETH, với khả năng tỷ lệ phát hành ròng âm trong một số điều kiện nhất định, khiến những người nắm giữ ETH hào hứng với triển vọng về một tài sản giảm phát.
Khi The Merge chiếm vị trí trung tâm, huyền thoại Ethereum sẽ được tái sinh, tái khẳng định vị thế của mình là động lực thúc đẩy cuộc cách mạng phi tập trung. Bản nâng cấp thể hiện khả năng thích ứng và phát triển của Ethereum, củng cố vị thế tiên phong trong không gian blockchain. Điều này cũng thể hiện sức mạnh của cộng đồng Ethereum, khi các nhà phát triển, nhà xác thực và người dùng cùng nhau thúc đẩy sự đổi mới và đưa nền tảng lên một tầm cao mới.
Sau The Merge sẽ là Surge, bắt đầu với Bản nâng cấp Cancun vào mùa thu năm 2023 và được cho là sẽ cải thiện đáng kể khả năng mở rộng của Ethereum. Các kế hoạch nâng cấp dài hạn khác trong tương lai đã được công khai trên Twitter của Vitalik.
Tương lai của Ethereum: Điều gì dành cho Blockchain?
Sau 8 năm thành lập, Ethereum đang đứng ở đỉnh cao của một kỷ nguyên mới tiềm năng và đầy hứa hẹn. Tám năm tăng trưởng không ngừng đã củng cố vị thế của Ethereum với tư cách là một huyền thoại trong thế giới công nghệ phi tập trung, và trong tương lai sẽ còn có nhiều khả năng đáng kinh ngạc hơn từ blockchain mang tính đột phá này.
Hành trình của Ethereum là một minh chứng cho sức mạnh của sự hợp tác toàn cầu. Các nhà phát triển, nhà nghiên cứu, doanh nhân và những người đam mê từ nhiều nền tảng khác nhau đã đoàn kết dưới ngọn cờ Ethereum, chia sẻ tầm nhìn chung về một tương lai phi tập trung. Tinh thần hợp tác và phát triển cởi mở này đã là động lực đằng sau sự phát triển của Ethereum và sẽ tiếp tục thúc đẩy trên bước đường thành công phía trước. Tương lai của Ethereum chính là tương lai của sự đổi mới vô tận, khi tác động của blockchain vượt ra ngoài lĩnh vực kỹ thuật số, định hình một thế giới toàn diện, minh bạch và phi tập trung hơn cho thế hệ mai sau.
Tại Bitget, chúng tôi kỷ niệm 8 năm huyền thoại tăng trưởng không ngừng của Ethereum với một loạt các sự kiện đặc biệt. Những sự kiện này nhằm tôn vinh những người tiên phong, những người có tầm nhìn xa và những người ủng hộ đã đóng góp cho hành trình chuyển đổi này. Hãy tham gia cùng chúng tôi để kỷ niệm sự kiện trọng đại này và trở thành một phần của huyền thoại Ethereum!
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Các thông tin trong bài viết này chỉ nhằm mục đích tham khảo. Bài viết này không đảm bảo cho bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ được nhắc đến nào, và không nhằm mục đích tư vấn đầu tư, tài chính hoặc giao dịch. Bạn cần tham khảo các chuyên gia có trình độ trước khi đưa ra bất kỳ quyết định tài chính nào.