Web3 Günlük Hayatımızı Nasıl Değiştirecek?

Genel halkın web3 oyunlarına giderek daha fazla ilgi gösterdiği ve hızlı bir şekilde benimsendiği bir dünyada, ister bu dalgaya katılmış olun ister olmayın, işte web3'ün günlük hayatımızı nasıl değiştireceğine dair bazı düşünceler.

Web3, bir paradigma değişimi

Web3 ; şirketler ve bireyler arasındaki dijital ilişkilerin doğrudan, aracısız, platformlara veya kişisel veri toplamaya bağlı olmadığı, ancak blok zincir teknolojisi aracılığıyla tokenleştirme, NFT'ler ve paydaş cüzdanı etkileşimlerine dayalı olduğu merkeziyetsiz bir internet vizyonudur. Web3, dijital alanda hareket edebilmenin yanı sıra fiziksel olarak da bir kimlikle, cüzdan olarak adlandırılan ve genellikle dijital bir çanta veya dijital bir sırt çantası ile karşılaştırılan bir tür anahtarlıkla hareket edebilme yeteneğidir. Dolayısıyla web3, cüzdanımız olan ve dijital kişiliğimizi tanımlayan bu çanta veya dijital sırt çantasıyla bir siteden diğerine geçmekle ilgilidir. Verilerimiz üzerinde kontrol sahibi halde kalırken ve son derece zengin etkileşim mekanizmalarına erişirken mümkün olan tüm alanlara bağlanmamızı sağlar. Dolayısıyla web3, hepsi aynı standartlara dayanan cüzdanlar ve tokenler tarafından izin verilen bu birlikte çalışabilirliktir. Bunlar bugün ve hatta yarın sosyal ağlara bağlanmamıza, metaverse’e ve favori şirketlerimize/topluluklarımıza bağlanmamıza olanak tanıyor.

Markalar web3'ü nasıl anlıyor?

Pek çok marka mevcut kıymet ve riskleri, yani internette izlenebilirliği artırmanın yanı sıra içsel değer katma gerekliliğini, anlamış durumdadır. Gerçekten de bu markalar eskiden sadece gerçek dünyada satış yapabiliyorlardı ancak kısa bir süredir, internet üzerinden de satış yapabiliyorlar. Bunun pek çok yönü ve pek çok sorunu var. Bu sadece dijital olan ve yarının satışlarının önemli bir bölümünü temsil edebilecek yeni bir ürün serisine sahip olma olasılığı değil. Tabii ki bu bir unsur ve herkes bu olasılığı görüyor. Ancak bu çok daha karmaşıktır çünkü belirli ürün veya hizmetlerin tasarımında ve pazarlanmasında farklılaştırma getirmek gerekir. Bu riskli bir durum ve özellikle hâlâ NFT'ler olan nişte bazı markaların iyi iş çıkardığını ancak hâlâ çok daha fazlasının bunu kaçırdığını görüyoruz. Peki neden? Çünkü bir ürün veya hizmet, yaratıcılığın ve dolayısıyla çok fazla bilgi birikiminin(know-how) sonucu olmalıdır. Bu know-how icat edilemez. Tüm doğru bileşenleri bir araya getiren ve başarılı olan web3 markaları ve koleksiyonlarının sayısı çok değildir.

Dolayısıyla markalar, tamamen dijital nesneler aracılığıyla gelir yaratmayı denemeye başlama fırsatını görüyorlar; ancak aynı zamanda birlikte çalışabilirlik, dijital kıtlık kavramı, kişisel verilerdeki değişim ve ilişki yönetiminin sağladığı tüm olasılıkları da görüyorlar. Bu, birkaç türde NFT anlamına gelir: ürün olduğu için satışa sunulan NFT’ler vardır ve zaten satın aldığımız veya deneyimlediğimiz bir şeye eşlik edecek NFT’ler de vardır. Gerçekten de, örneğin bir programın veya bir kulübün parçasıysak, bu, pek satılamayan ancak diğer yandan maliyetleri düşürebilen veya daha sonra doğrudan başka gelirler yaratabilen bir NFT şeklinde olabilir. Dolayısıyla markalar bunun küçük bir konu olmadığını, web3'ün kalıcı olduğunu ve etkileşim şeklimizi ve dolayısıyla alışmamız gereken arayüz ve araç türlerini derinden değiştireceğini anlamaya başlamakta.

Web2'nin sorunlarını anlamak

Gerçekliğin uzantısı, web3 tarafından mümkün hale getirilir ve bu, satın alan kişi ile satan marka arasındaki ilişkiyi değiştirir.

Örneğin zenginleştirilmiş NFT'ler olan Arianee'nin Super NFT'leri, herhangi bir pazarda dünyanın en gelişmiş ERC-721 formatıdır. Bunlar, Arianee tarafından 2019’dan beridir yazılmakta, oluşturulmakta ve dağıtılmakta olan bir formattır. Bu NFT'lerin işlevselliği oldukça sıra dışıdır.

Günümüzde, dijital alanda bir CRM aracılığıyla müşterilerle etkileşim kurmanın iki yolu vardır:

- "Birinci taraf verileri", yani kullanıcıyla ilgili verilerin (e-postası, telefon numarası, sosyal-demografik verileri) toplanması, ardından bir veritabanında depolanması ve daha sonra segmentlere ayırmak için bir işleme tabi tutulması. Bu yöntemin en büyük dezavantajı, veri tabanlarının olası kopyalarının bulunmasıdır. Hepimizin aklına OpenSea veritabanının hacklenmesi son zamanlarda Haziran 2020'de Ledger’in hacklenmesi geliyor. Kimse veri tabanlarını gerçek anlamda düzgün bir şekilde koruyamaz. Dolayısıyla, kişisel verilerimizi her verdiğimizde, bu verileri elde eden şirketlerin bunları kontrol edememesi ve bizi kimlik avı riskiyle karşı karşıya bırakması ihtimali göz ardı edilemeyecek kadar yüksektir.

- "Üçüncü taraf verilerinin" anlaşılması çok basittir. Bu, bir kullanıcıya ulaşmak için bir başkasının verilerinin kullanılmasıdır. Bu üçüncü taraf verileri, dünyada çok merkezi olan ve herkes için her şeye karar veren birkaç şirketin dijital üstünlüğünü sağlamlaştırmaya devam etse de pek çok sorun teşkil ediyor. Dahası, kullanımı gittikçe daha pahalı ve daha az verimli hale gelmekte. Bahse gireriz ki bunlar 4 yıl içinde 4 kat daha pahalı ve 4 kat daha az verimli olacaktır.

Paydaş ilişkilerini web3 üzerinden değiştirmek nasıl mümkün olabilir?

Birinci taraf verilerine ve üçüncü taraf verilerine alternatif olarak "sıfırıncı taraf verileri" olarak adlandırabileceğimiz tokenlar ve NFT'ler bulunmaktadır. Artık web3 aracılığıyla cüzdanımızı bu tokenlerle ilişkilendirmek mümkün ve bu da başka bir paydaşla olan etkileşimimizi belgeler. Bundan böyle web3 sayesinde verilerimiz merkezi bir veri tabanında değil, kendi ellerimizde olacak. Bu, depolama ve verilerin nerede olduğu sorununu çözer. Ayrıca, tokeni veya NFT'yi oluşturan ile kullanıcı arasındaki bağlantı doğrudan olduğu için sistemlerin merkezileştirilmesi sorununu da çözer. Buradaki fikir, tüm etkileşim yüzeylerinde merkeziyetsizliğe dayalı yeni bir aracısız dijital ilişki biçimi hayal edebileceğimizdir. Veri koruma açısından bu zaten çılgınca ama tokenler ve NFT'ler doğal olarak geliştirebileceğimiz, oyunlaştırabileceğimiz ve bazılarının dinamiklere bağlı olarak değer alabileceği veya alabileceği ilkel araçlar olduğundan ve bir tokene sahip olan kişinin konumu, e-postasını veya doğum tarihini vereninkinden çok farklıdır.

Token veya NFT'si olan bir kişi, markayla çok daha proaktif ve güçlü bir ilişki kurmak ister.

En ilgili Yves Saint Laurent güzel lik hayranlarına 10.000 NFT'lik bir airdrop sırasında ve web3 tarihinde ilk kez, merkeziyetsiz mesajlar, Polygon'daki işlemler aracılığıyla bu 10.000 kişinin cüzdanlarına gönderildi. Bunların %40'ı, bir sonraki airdrop’a katılmak için harekete geçirici mesaja tıkladı.

Süper NFT'ler: web3 devriminin somut bir örneği

Artık takas edemediğimiz ve sadece adresimizde tuttuğumuz yeni bir NFT türü olan soulbound token’lerin (SBT) sahip olmadığı birçok özelliğe sahipler ve gizliliğimizi garanti altına almak için bir süreç olan sıfır bilgi kanıtı ile çok iyi gidiyorlar çünkü artık onları silemezsek, gizliliğimizi nasıl koruyacağız? Bunlar, Sismo veya bu türden diğer girişimler yoluyla geliştiricilerin uğraştığı konulardır.

Arianee's Super NFT'leri masaya süper güçlere sahip olan ve web2 ile web3'ün en iyi yönlerini birleştiren ne getiriyor?

NFT'ler tarafından ele alınmayan ve Arianee açık kaynak protokolünde en başından beri yerleşik olan ele alınmış birkaç sorun vardır. Oldukça havalı olan ve kurucuların gurur duyduğu şey, 2018'de yazılmaya başlanan ve daha sonra geliştirilen ve yakın zamanda Polygon'da konuşlandırılan şeyin artık tüm NFT koleksiyonlarının hayal ettiği şey olması.

İlk şey, bir NFT'yi farklı bir şekilde geri alma becerisidir. Gerçekten de günümüzde bir NFT'nin çeşitli kullanım alanları mevcuttur. Kriptoda bir NFT satın aldığımızda, önümüzde hiçbir engel yoktur: cüzdanımızı bağlarız, ödeme yaparız ve ardından cüzdan NFT'yi alır. Bu basit, açık ve düzenlidir. Ancak bu makalenin başından beri duyduğumuz ve her yerde gördüğümüz gibi, bunun böyle olmadığı pek çok vaka var. NFT'yi satın aldığımız ancak henüz bir cüzdanımızın olmadığı ve bu nedenle belki de bu NFT'yi fiat olarak ödediğimiz birçok durum var. Bir etkinliğe gittiğimiz, bir şey satın aldığımız ya da bir programa katıldığımız için NFT'yi geri alma ihtimalimiz de var. Tüm bu durumlarda, "NFT'yi nasıl transfer edeceğiz?" sorusu kritiktir çünkü bu bir devir sorusudur. Uygulanan ilk özellik, aynı bağlantı üzerinden NFT'ye bağlı verilerin içeriğini görmeye, bir arayüze (genellikle Apple Store veya Google Play üzerinden erişilebilen bir mobil uygulama) girmeye, blok zincirde gözetim dışı bir cüzdan oluşturmaya ve kullanıcının talebi üzerine NFT'yi oluşturandan yeni sahibine transferini başlatmaya olanak tanıyan "eşzamansız transfer"dir. Bu Süper NFT'lerin ilk özellikleri arasında sayılan aynı bağlantı görselleştirme, cüzdan oluşturma ve transfer oluşturma (bir bakıma airdrop) yeteneği; okudukça kesinlikle hayal etmeye başlamış olmalısınız ki birçok sorunu çözebilir.

İkinci özellik ise bu NFT'ye zaman damgası vurulabilmesidir. Yani, statüsünü, durumunu değiştirecek ve başına gelenlerin tarihini izleyecek ama aynı zamanda herkesin "hayatının durumunu" takdir etmesini sağlayacak olayları eklemektir bu. Örneğin, tamamen dijital bir koleksiyondan bir NFT satın alıyoruz ancak bu NFT bize özel bir tişörte erişim hakkı veriyor. Bu sayede NFT'mizi yakmak yerine, NFT üzerinde tişörtü talep ettiğimi ve aldığımı doğrulayan bir zaman damgası alacağız ve böylece yarın birisi bu NFT'yi satın alırsa, o kişi tişörtün zaten verilmiş olduğunun farkında olacak. Bu zaman damgasıyla ilgili olasılıklar inanılmazdır çünkü hepsi açık API'ler aracılığıyla çalışır ve böylece herkes gelip etkileşime girebilir. Bu, herkesin gelip bu NFT sahipleri tabanına zaman damgalama hizmetleri sunabileceği anlamına gelir. Buna, dağıtımı yapan ve dinamik bir NFT'ye sahip olabilecek marka açısından, artık bir şey elde etmek için bir NFT yakmak gibi barok şeyler yapmak zorunda olmayan kullanıcı açısından; veya açık ve şeffaf bir sistemle açık belgelere erişimi olan geliştirici topluluğu açısından bakabiliriz, her iki durumda da bu zaman damgası işlevi mükemmeldir.

Sonuç

Web3 sayesinde; yeni bir tür merkeziyetsiz veri tabanı ve herhangi bir kişisel bilgi paylaşmadan içinde token bulunan cüzdanlara sahip olan, ancak süper seviyelerde etkileşimli olan ve bir marka gibi başka bir paydaşla dijital bir ilişki geliştirmek isteyen insanlar oluşturuyoruz.

Web3, günümüzde web'in kişisel verilerin korunmasına ilişkin yapısal bir sorununu ele alarak ve aynı zamanda daha ilgi çekici ve olumlu yollar önererek bir taşla iki kuş vuruyor. Tüm bunlar, veri tabanlarının bir sonraki adıma geçmek isteyen "süper kullanıcıların" üsleri haline gelmesi sayesinde mümkün olmaktadır.

Web3 araçlarının seviyesi ilerliyor ve bu, bilgi birikimine sahip olmayanların bunları kullanmasına izin veriyor.

Sorumluluk Reddi: Bu makalede listelenen tüm ürünler ve projeler, onay amaçlı değil ve yalnızca bilgi amaçlıdır.