Kripto Spot Piyasasını Anlamak (Bölüm 1)
Bu makalede, kripto spot piyasasının temellerinin yanı sıra spot işlemlere başlamak için bazı ipuçları vereceğiz.
Spot İşlemleri Anlamak
Spot İşlem
Belirli bir tarihte derhal teslim edilmek üzere bir para birimi veya finansal araç satın alma veya satma eylemi spot işlem olarak adlandırılır. Spot sözleşmelerin çoğunluğu paranın, malın veya aracın fiilen teslimini gerektirir; vadeli işlem veya alivre sözleşmesi ile spot sözleşme arasındaki fiyat farkı, faiz oranlarına ve vadeye kadar olan süreye göre belirlenen ödemenin zaman değerini oluşturur. Bir döviz spot işleminin dayandığı döviz kuru, spot döviz kuru olarak bilinir.
Spot işlemleri kolaylaştırmak için, spot işlemlere yönelik merkezi borsalar mevzuata uygunluk, güvenlik, saklama ve diğer unsurları yönetir. Borsalar karşılığında işlem ücreti alır. Benzer hizmetler, blok zincir akıllı sözleşmeleri kullanmaları dışında, merkeziyetsiz borsalar tarafından da sunulmaktadır.
Spot traderlar, değerlerinde bir artış bekleyerek piyasadan kâr elde etmek amacıyla varlık satın alırlar. Fiyat yükseldiğinde, varlıklarını açık piyasada kârlı bir şekilde satabilirler.
Spot Fiyat
Bir varlığın piyasa değeri spot fiyatı olarak adlandırılır. Varlıklarınızı mevcut en iyi fiyattan hızlı bir şekilde satın almak veya satmak için bir borsada piyasa emri kullanın. Emriniz gerçekleştirilirken, piyasa fiyatının değişmeyeceğine dair bir güvence yoktur. Ayrıca, emrinizi istediğiniz fiyattan karşılamak için yeterli ürün bulunmayabilir. Örneğin, emriniz spot fiyattan 10 ETH içinse ancak yalnızca 3 ETH mevcutsa, emrinizin geri kalanını farklı bir fiyattan ETH ile doldurmanız gerekecektir. Emirler eşleştikçe, spot fiyatlar gerçek zamanlı olarak güncellenir. Tezgah üstü (OTC) spot işlem farklı işlemektedir.
Kripto para piyasasında spot işlem örnekleri
İşlem kârını en üst düzeye çıkarmak için spot işlemlerin temel ilkesi mümkün olduğunca sık düşükten alıp yüksekten satmaktır. Bunun nasıl çalıştığını daha iyi göstermek için Bitcoin (BTC) ve iyi bilinen Tether stablecoin (USDT) kullanarak aşağıdaki senaryoları düşünün.
Bob, BTC başına 50.000$'dan 1.000 USDT değerinde BTC satın almak için bir alım emri verir. Bob, belirtilen fiyattan USDT'yi BTC ile değiştirmeyi teklif eden Alice ile eşleştirilir. Alice 1000 USDT alırken, Bob 0,02 BTC alacaktır.
Durum 1: Bitcoin'in piyasa fiyatı bir gün sonra 55.000$’a yükselirse ve Bob elindeki coinleri kâr amacıyla satmaya karar verirse, coinlerin değeri yaklaşık 1.100 USDT olacaktır, yani Bob 100 USDT kâr elde etmiş olacaktır.
Durum 2: Bitcoin'in piyasa fiyatı bir gün sonra bitcoin başına 45.000$'a düşerse ve Bob coinlerini satmayı tercih ederse, yaklaşık 900 USDT değerinde olacaktır. Bob 100 USDT'lik bir kayıp yaşamış oldu.
Spot Piyasalar Nasıl İşliyor?
Spot piyasalar, varlıklar, emtialar veya diğer finansal araçlar için açık nakit değişimleridir. Spot piyasada çoğu zaman, emtia alıcısı ve satıcısı işlemin gerçekleştiği anda para transferi yapmayabilir, ancak yine de hemen şimdi bir işlem yapmayı kabul ederler. Vadeli işlem sözleşmeleri spot işlem olarak kabul edilmese de birkaç istisna vardır çünkü dayanak varlıklar önceden belirlenmiş gelecek bir tarihte teslim edilir. Alıcı ve satıcının aynı yerde bir ürün için nakit alışverişi yaptığı göz önüne alındığında, vadesi dolmak üzere olan bir vadeli işlem sözleşmesi spot işlem olarak adlandırılabilir.
Spot piyasalar ve Vadeli işlem piyasaları
Spot piyasalar, daha önce de belirtildiği gibi, neredeyse anında teslimat ile anlık işlemler sağlar. Aksine, vadeli işlemler piyasasındaki sözleşmelerin bedeli daha sonraki bir zamanda ödenir. Gelecekte, bir alıcı ve satıcı belirli bir miktardaki ürünü bu fiyat karşılığında takas etmeyi kabul eder. Alıcı ve satıcı, sözleşme uzlaşma tarihinde sona erdikten sonra varlığı teslim etmek yerine genellikle mali bir uzlaşmaya varırlar.
Spot işlemler ve Marj işlemler
Bazı spot piyasalarda marj işlemler mevcut olsa da, spot işlemle aynı şey değildir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, spot işlemler anında tam ödeme ve varlık teslimi gerektirir. Buna karşılık marj işlemler, üçüncü bir taraftan faizle borç para almanıza izin vererek daha büyük pozisyonlar almanıza olanak tanır. Bu nedenle borçlanma, marj traderının belki de daha fazla kâr elde etmesini sağlar. Olası kayıpları da artırdığından, ilk yatırımınızın tamamını kaybetmemek için dikkatli olmalısınız.
Kripto Para Spot Piyasası Nerede İşlem Görüyor?
Kripto paraları tezgah üstü, eşler arası, merkezi ve merkeziyetsiz borsalarda alıp satabilirsiniz. Şimdi kripto paralar için spot piyasanın her bir segmentine bakalım.
Tezgah üstü (OTC)
Tezgah üstü (OTC) spot işlemler, iki tarafın kripto borsaları dışında kripto para işlemi yapmasıdır. Satıcılar ve brokerler, bir coini alıp satacakları bir dizi fiyat sunarak piyasa yapıcıları olarak hareket ederler. OTC spot piyasaları genellikle özeldir ve borsa ortamlarına göre daha az mevzuata tabidir. Ayrıca, satcıların piyasa fiyatını önemli ölçüde değiştirmeden daha büyük miktarlarda kripto para alışverişi yapmasını mümkün kılarlar.
Eşler arası (P2P)
OTC'ye benzer şekilde, eşler arası işlemler aracılar kullanılmadan gerçekleştirilebilir. Eşler arası işlemlerle satıcılarınızı, alıcılarınızı, ödeme tarihlerinizi, fiyatlarınızı ve ödeme yöntemlerinizi seçme olanağı da dahil olmak üzere işlem faaliyetleriniz üzerinde daha fazla kontrole sahip olursunuz. Çoğu P2P sistemi, işlemleri kolaylaştırmak için alıcı ve satıcıların bu tercihleri kullanarak teklif ve talep oluşturmasını gerektirir. P2P'nin sayısız faydası olsa da, diğer tarafların yardımı olmadan işlem ortamı riskli olabilir.
Bu yöntemi tercih ediyorsanız, Bitget P2P platformuna bugün katılın! Bitget P2P, kiminle işlem yaptığınızı, fiyatı, ödeme yöntemini veya ödeme zamanını kontrol etmenize olanak tanır ve aynı zamanda riskleri sınırlamaya yardımcı olur.
Merkeziyetsiz Borsalar (DEX'ler)
Merkeziyetsiz borsa platformları size spot piyasaya doğrudan erişim sağlar. Kullanıcılar, eski P2P yaklaşımının veya CEX'lerin (AMM'ler) aksine, otomatik piyasa yapıcı (AMM'ler) olarak bilinen bir tür akıllı sözleşmedeki likiditeye karşı işlem yapmaktadır. Kullanıcılar, varlıklarının kontrolünü devretmeden doğrudan cüzdanlarından kripto para işlemi yapabilirler. Merkeziyetsiz borsalar aracılığıyla, gizliliğinizden vazgeçmeden veya üçüncü bir tarafla iş yapma riskine girmeden spot piyasaya erişebilirsiniz. DEX'lerde işlem masrafları genellikle daha düşüktür. Bununla birlikte, blok zincir ağları tıkanırsa, işlem ücretleri artabilir. DEX'ler düşük likiditeye sahip olabilir ve genellikle merkezi muadillerine göre kullanımı daha zordur.
Merkezi Borsalar (CEX'ler)
Merkeziyetsiz Finansın (DeFi) hızlı gelişimine rağmen, CEX'ler yüksek likidite ve güvenlik seviyesi nedeniyle popülerliğini koruyor. CEX'ler alış ve satış fiyatlarını eşleştirmek için emir defteri sistemini kullanır, bu da ne kadar çok emir varsa piyasanın o kadar likit olduğu anlamına gelir. CEX'ler ayrıca fiat-kripto işlem çiftleri sağlar ve işlemlerin tamamlanması için garantör görevi görür. Özellikle yeni başlayanlar için uygundurlar - çoğu bireysel yatırımcı ilk kripto işlemlerini “on-ramp” özelliği ile veya daha basit bir ifadeyle kredi kartlarıyla yapmıştır. Şu anda, CEX'leri kullanmak kripto para spot piyasasına erişmenin en yaygın yoludur.
Bitget, dünya çapında 100 ülkeden 20 milyon kullanıcısı olan büyük bir kripto spot işlem borsasıdır. 12 SSL göstergesi için A+ sıralamasına sahip en güvenli kripto işlem platformlarından biriyiz. Spot yatırımcılarımız 500'den fazla işlem çifti sunan Bitget Spot piyasasına doğrudan dalabilir veya gelişmiş aracımız Bitget Spot Grid İşlemlerine göz atabilirler..